2015-08-04 16:16:20

Reklama

ŻYWOT PRZEWODNIKA

Kiedyś popularne były żywoty świętych, dziś dużo częściej wydaje się żywoty gangsterów. Tu, pod Tatrami, szczególnie popularnym gatunkiem powinny być żywoty przewodnickie. Nie brak bowiem wśród przewodników tatrzańskich postaci barwnych, zasłużonych, ciekawych i godnych upamiętnienia. Jest to profesja związana z Tatrami i Zakopanem jak żadna inna. Tymczasem – poza monografią przewodnictwa tatrzańskiego pióra Zofii Steckiej – do tej pory ukazywały się na ten temat tylko przyczynki. Ale zespół krakowsko-zakopiański pod kierownictwem niezawodnego Wiesława Aleksandra Wójcika napisał i wydał właśnie pierwszą książkę poświęconą góralskiemu przewodnikowi „pierwszemu z pierwszych” – Maciejowi Sieczce.

     Maciej Gąsienica-Sieczka urodził się w Zakopanem 3 kwietnia 1824 roku. Był, obok Jędrzeja Wali i Szymona Tatara, jednym z legendarnych przewodników tatrzańskich dziewiętnastego stulecia. Być może najwybitniejszym polskim przewodnikiem przed Klimkiem Bachledą, który zresztą u Sieczki praktykował. Wybitny taternik swojej epoki. Ma na swoim koncie pierwsze wejścia na tak wybitne szczyty jak: Świnica, Kozi Wierch, Mięguszowiecki Szczyt Wielki, Jastrzębia Turnia czy Szatan. Jego wejście na Mnicha z Janem Gwalbertem Pawlikowski w roku 1879 lub 1880 jest kamieniem milowym w dziejach zdobywania Tatr i jest powszechnie uznawane za początek taternictwa. Na tej samej zasadzie jak zdobycie Matterhornu przez Whympera i Croza w 1865 roku wyznacza początek alpinizmu. 
     Książkę rozpoczyna zarys biografii Sieczki pióra Wiesława Aleksandra Wójcika zatytułowany Znany z biegłości swej przewodnik. Autor omawia szczegółowo wszystkie wątki biografii Macieja – życie rodzinne, pracę w górnictwie, pasję myśliwską, pracę w charakterze strażnika przyrody, a wreszcie karierę przewodnika i wspinacza. Bogata podstawa źródłowa, obszerne cytaty i liczne przypisy składają się na ten interesujący kilkudziesięciostronicowy szkic biograficzny. Więcej już się raczej nie da, chyba, że ktoś trafiłby na jakieś nieznane do tej pory źródła. Wójcik obszernie cytuje opinie na temat Sieczki jego licznych i znamienitych klientów. 
     W kolejnym rozdziale przytacza też znany wiersz Adama Asnyka zatytułowany Maciejowi Sieczce przewodnikowi w Zakopanem, opatrzony interesującym komentarzem oraz uzupełniony wariantami tekstu przytoczonymi za krytycznym wydaniem poezji Asnyka. 
     Osobny krótki szkic Wojciecha Gąsienicy-Byrcyna poświęcony jest drugiej – poza przewodnictwem – pasji i zajęciu Macieja Sieczki. Omawia dzieje myślistwa w Tatrach oraz karierę Sieczki od polowaca, przez kłusownika – rabsica, po strażnika tatrzańskiej przyrody. 
     W drugiej części książki znajdziemy historię Koła Przewodników Tatrzańskich im. Macieja Sieczki w Krakowie liczącego już sześćdziesiąt lat. Zamieszczono tam szczegółowe kalendarium, wykazy przewodników, zarządów, prezesów i wszystkich członków tego Koła.
     W części trzeciej pomieszczono kilkanaście, w większości dobrze znanych, fotografii. 
     W książce tej zaciekawił mnie w szczególności wątek grobu Sieczki. Jak pisze Wójcik cytując Ferdynanda Hoesicka i Tadeusza Staicha, w latach pięćdziesiątych ubiegłego wieku mogiła Sieczki na Starym Cmentarzu „uchodziła za już nieistniejącą”. Dopiero w sierpniu 1953 Staich i Juliusz Zborowski „odnaleźli” grób Sieczki. A przecież Maciej miał ośmioro dzieci i – jak wiadomo – jego potomkowie do dziś żyją w Zakopanem. Czyżby wszystkie dzieci i wnuki zapomniały o grobie swego słynnego ojca i dziadka? Czy ów brak dbałości i pamięci dotknął tylko grobu Sieczki, czy był bardziej powszechnym zjawiskiem? 
     W sumie jest to rzetelna, dobrze napisana biografia jednego z legendarnych przewodników tatrzańskich. Przyda się przewodnikom tatrzańskim, historykom Tatr i Podtatrza, zaciekawi wszystkich interesujących się Tatrami. 

Wiesław Aleksander Wójcik, Wojciech Gąsienica-Byrcyn, Janusz Konieczniak, Artur Mida, Maciej Sieczka przewodnik pierwszy z pierwszych. Oficyna Wydawnicza „Wierchy” COTG PTTK, Kraków 2014, ss. 162. 

Kup e-wydanie Tygodnika Podhalańskiego.

Komentarze Facebook
Dodaj komentarz
Wysłanie komentarza oznacza akceptację regulaminu komentowania na łamach 24tp.pl
Corba 2015-08-09 13:10:13
majachogori wiesz jaka jest różnica między gwarą a językiem?Owszem Kaszubi mają swój język ale górale podhalańscy nigdy go nie będą mieć.
majachogori 2015-08-09 12:54:10
@antyfibi
Po co Fibi ma wracać do gimnazjum, ukończyła wyższe studia i to dwa fakultety na prestiżowej uczelni. To, ze pisze gwarą górali podhalańskich, to jej sprawa, jest rodowitą góralką i nie wstydzi się języka swoich przodków. Gwara podhalańska to stary język ludzi gór, jest starszy od języka polskiego, liczy sobie ponad dwa tysiące lat. Mówią nim plemiona Karpat, a jest ich wiele milionów. Kaszubi mają swój język, Ślązacy tez, dlaczego górale mają się wstydzi swojego języka. Niedługo można go będzie studiować na Uniwersytecie Jagielońskim.
antyfibi 2015-08-08 16:00:13
Fibi kimkolwiek jesteś, wszędzie się udzielasz ze swoimi komentarzami ale nie przeczytałem jeszcze nigdy żadnego sensownego. Mam radę: skończ nareszcie gimnazjum albo się do niego wróć i potem się wypowiadaj.
niegoralen 2015-08-06 22:56:50
Taki wej Krupa, a literatura profesur!!!
Zywoty Swientyk powiadacie, a teroz gangsta?
A w ktorym powiecie?
Zbojnik, Hajduk, Apostoł, Żołnierz Niezłomny, ale gangsta? No cheba ze z ORMA, abo tfu, goralenvolku!
majachogori 2015-08-05 10:18:58
Bardzo dobrze, że powstała książka o wspaniałym, legendarnym człowieku gór. Prosimy o więcej takich książek. Szkoda, że rodzina nie dba o grób swojego dzielnego dziadka. Może wszyscy pomarli, albo wyjechali za pracą do USA, lub jeszcze dalej?
Fibi 2015-08-04 22:30:00
Była to sztuka chodzenia w kiyrpcach po górach. Teroz nie wiada jakiej firmy buty a jesce ziajoki siy utykajom. Ciekawe cy byłby wtory śmiałek iść w takim łobuciu na Kozi Wiyrk .
Ps
Jak to z dzieciami bywo pole pis a Ty zgieb, moze mało tego pola było co nie dbali po śmierci.
  • PRACA | dam
    Kucharkę /kucharza do obsługi żywienia zbiorowego poszukuje C.W.i R. "Rysy" Bukowina Tatrzańska. Gwarantujemy atrakcyjne warunki pracy, umowę o pracę. System zmianowy 12h. Kuchnia domowa, zbiorowa. Tel. 888 030 002.
  • ANTYKI
    KOLEKCJONERSKIE TARGI STAROCI. PLAC NIEPODLEGŁOŚCI. 1-2 i 4-5 MAJ. 668 58 95 37
  • USŁUGI | budowlane
    FLIZOWANIE, REMONTY, WYKOŃCZENIA. 882080371.
  • USŁUGI | budowlane
    KAMIENIARSTWO. 882080371.
  • BIZNES
    Profesjonalne poprowadzę obiekt noclegowy. Kilkunastoletnie doświadczenie, referencje. 0048 788 633 633
    Tel.: 48
  • NIERUCHOMOŚCI | kupno
    Kupie dom- działkę -pensjonat w Zakopanym. 660797241 b12.pl
    Tel.: 660797241
  • KUPNO
    SKUP STARYCH SPAWAREK. 536269912.
  • RÓŻNE
    OBWOŹNY SKUP ZŁOMU - dojazd do klienta. 536269912.
  • USŁUGI | budowlane
    BUDOWY DOMÓW OD PODSTAW ORAZ WIĘŹBY DACHOWE WRAZ Z POKRYCIEM. 572624414.
  • USŁUGI | budowlane
    REMONTY I WYKOŃCZENIA od A do Z. 572624414.
  • NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
    POLE - 2 HA i 42 ARY. 505 429 375.
  • NIERUCHOMOŚCI | wynajem
    DO WYNAJĘCIA na rok lub dłużej DWA DOMKI DREWNIANE po 70mkw, Zakopane - Chłabówka. Kontakt na e-mail: podkowa@op.pl
  • USŁUGI | inne
    WYCINKA, PRZYCINKA DRZEW W TRUDNYCH WARUNKACH - 691 317 098.
  • PRACA | dam
    Aparthotel Renesans w Zakopanem poszukuje kandydatów na stanowiska: KIEROWNIK RESTAURACJI, KELNER/BARMAN, POKOJOWA. Stabilna praca w nowo otwieranym Obiekcie. Zgłoszenia prosimy kierować na adres: praca@renesans.pl lub tel. 602444734
  • NIERUCHOMOŚCI | wynajem
    DO WYNAJĘCIA LOKALE HANDLOWO - USŁUGOWO - BIUROWE o powierzchniach ok. 58 i 55 m2, oraz PIWNICA 23 m2. Możliwość połączenia lokali. Zakopane centrum, ul. Kościuszki - 691 124 272.
  • USŁUGI | budowlane
    TYNKI I WYLEWKI MASZYNOWE tanio i solidnie, zacieranie mechaniczne, technika silosowa. Realizujemy małe i duże obiekty 18 26 550 39, 503 532 680.
  • PRACA | szukam
    KUCHARKA, POMOC KUCHENNA, SPRZĄTANIE. 796 358 958.
  • SPRZEDAŻ | zwierzęta
    SZCZENIAKI SHIH TZU. 730 519 594.
  • PRACA | dam
    Przyjmę Cieślę - budowa w Kluszkowcach Stawka do uzgodnienia Proszę dzwonić - 788 624 940. 788 624 940 aleksandra@tatrastyle.pl
    Tel.: 788
  • USŁUGI | budowlane
    USŁUGI MINIKOPARKĄ 2.5 TONY - 722 307 227.
  • SPRZEDAŻ | budowlane
    Sprzedam KANTÓWKĘ, KROKWIE, DESKI, GONTY i OPAŁ - 788 344 233.
  • PRACA | dam
    Kucharz al'a carte- Restauracja Górska w Białce Tatrzańskiej Do uzupełnienia zespołu poszukujemy osoby na stanowisko: KUCHARZ. Oferta pracy dla kucharza z doświadczeniem zawodowym. Praca na stałe, bardzo dobre warunki pracy. Więcej informacji pod nr. 518 259 536 www.restauracjagorska.pl rest.gorska@gmail.com
    Tel.: 518 259 536
    E-mail: rest.gorska@gmail.com
    WWW: www.restauracjagorska.pl
  • NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
    Las z drzewostanem pow. 41ar w Lipnicy Wielkiej 603071487, 609325040.
  • NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
    APARTAMENT Za Strugiem, Zakopane - 607 506 428.
  • USŁUGI | budowlane
    KAMIENIARSTWO, ELEWACJE, OGRODZENIA - WSZYSTKO Z KAMIENIA. 509 169 590.
  • USŁUGI | budowlane
    OGRODZENIA, www.hajdukowie.pl. 692 069 284.
2024-05-01 22:35 Moje, pszczoły i len 2024-05-01 21:47 Namaluj florę 2024-05-01 21:14 Za nami Małe Bajania 2024-05-01 20:22 Wiemy, kiedy zakończy się sezon narciarski na Kasprowym Wierchu 1 2024-05-01 19:27 Już pół setki przedsiębiorców oferuje zniżki dla mieszkańców Zakopanego 2 2024-05-01 18:29 Przepiękny widok z Głodówki (WIDEO) 1 2024-05-01 17:28 Duży korek na drodze z Poronina do Bukowiny Tatrzańskiej 1 2024-05-01 17:00 Robią sweet focie, karmią, a nawet głaszczą czyli bezmyślność ludzi na dolnej Równi Krupowej 17 2024-05-01 16:30 Muzeum Tatrzańskie zaprasza do Okszy 2024-05-01 16:00 Kolejni turyści przybywają do Zakopanego 6 2024-05-01 15:00 Turyści wychodzą wysoko w Tatry i zaskakuje ich śnieg 2024-05-01 14:00 Wiosna Jazzowa zawitała na Krupówki (ZDJĘCIA, WIDEO) 3 2024-05-01 13:11 Żeby ocalić swe człowieczeństwo, pisały w obozie koncentracyjnym wiersze (WIDEO) 2024-05-01 12:22 Ulica Grel remontowana, ale etapami 2024-05-01 11:39 Pogoda piękna, a w Kuźnicach wielkich tłumów nie ma (WIDEO) 1 2024-05-01 11:30 Projekt "Dziatki/Dziadki" w Muzeum Kornela Makuszyńskiego 2024-05-01 10:56 Upadek rowerzysty na Drodze Oswalda Balzera 4 2024-05-01 10:00 Straszne miejsca na Podhalu i Spiszu 1 2024-05-01 09:59 Takich obrazków nie chcemy oglądać w majówkę 15 2024-05-01 09:00 Jazzowe gitary i jazzowe wokale. Wiosna Jazzowa w Zakopanem (ZDJĘCIA, WIDEO) 2 2024-05-01 08:00 Jesteśmy w Unii Europejskiej, już od dwudziestu lat 20 2024-04-30 21:31 Zbyszek Adamek rozpocznie sezon letni nad Jeziorem Czorsztyńskim (WIDEO) 10 2024-04-30 20:30 Weekend majowy w Domu Ludowym 1 2024-04-30 19:34 Żeglarze rozpoczynają sezon 2 2024-04-30 19:33 Zakopiańczyk mocno odczuł, że wojna za wschodnią granicą osiąga apogeum (FOTO) 3 2024-04-30 19:30 Nietypowa akcja strażaków pod Gubałówką 16 2024-04-30 18:34 Cudowny poranek na Nosalu (WIDEO) 2 2024-04-30 18:30 Majówka. Otwarcie sezonu turystycznego 2024-04-30 17:36 W Białce Tatrzańskiej auto wywróciło się na środku drogi, ulica zblokowana (WIDEO) 3 2024-04-30 17:30 Od maja rządy nowych wójtów i burmistrzów 1 2024-04-30 17:25 Ładne Kwiatki na 1 maja 2 2024-04-30 17:20 Poznaj kolegę Mela Gibsona 2024-04-30 16:40 Rowerowy rajd dla uczczenia Konstytucji 3 Maja 2024-04-30 16:20 Biura na wynajem Łódź - 5 powodów, dla których warto postawić na OFF Piotrkowska Center 2024-04-30 16:00 Na pożegnanie Jan Smarduch dostał dwa ule 4 2024-04-30 15:19 Tatrzański szlak turystyczny znów otwarty 2024-04-30 15:00 Przestraszone łanie uwięzione na rondzie wjazdowym do Zakopanego (WIDEO) 9 2024-04-30 14:33 Dziś w nocy będzie się działo pod Babią Górą 2024-04-30 14:00 Dzień Ochrony Zabytków pod znakiem stylu zakopiańskiego i złotych odznaczeń (WIDEO) 2 2024-04-30 13:00 I Harcerski Bieg im. Kurierów Tatrzańskich (ZDJĘCIA) 2024-04-30 12:00 Czy w Zakopanem szykuje się nam nowa deweloperka i to na Bachledzkim Wierchu? 20 2024-04-30 11:59 Przewodnik po najnowszych trendach w mobile app development 2024-04-30 11:41 Szkła Samsung Galaxy S24 Plus 2024-04-30 11:15 Jakie sposoby na efektywną naukę wybrać? 2024-04-30 11:13 Skoda Fabia 3 - jaki silnik wybrać? 2024-04-30 11:00 Żałoba w gminie Szaflary 2024-04-30 11:00 Słynny zakopiański cmentarz zamknięty 1 2024-04-30 10:00 Choć młodzi, mają już 35 lat! (ZDJĘCIA) 2024-04-30 09:00 Miasto dostało blisko 2,5 miliona zł na ekologię 4 2024-04-30 08:30 Święto Konstytucji i strażaków
NAJPOPULARNIEJSZE ARTYKUŁY
NAJCZĘŚCIEJ KOMENTOWANE
OSTATNIE KOMENTARZE
2024-05-01 23:15 1. A przedsiębiorca megakutafon też przystąpił do tego projektu ? 2024-05-01 22:51 2. Turyści zaburzają naturalne środowisko tych zwierząt. Spacerują po górach często zbaczając ze szlaku. Sarny przyzwyczjaja się do zapachu człowieka i ludzkiego jedzenia i tak samo jak ludzie wchodzą na ich teren tak one nie mają oporów przed wyjściem w miasto. Bezmyślni ludzie znajdą się zawsze. Tylko, żeby potem nie było afery jak sarna komuś zrobi krzywdę. Od dawna sarny chodzą po mieście. Informacje i filmiki krążą po necie nie od dziś i turyści powinni mieć odrobinę oleju w głowie i wiedzieć jak się zachować gdy dzikie zwierzę jest w pobliżu. 2024-05-01 22:44 3. a ten fanatyczny megakutafon to " jarek"? ha ha ha ,dobre 2024-05-01 22:15 4. karta stale oszukiwanego mieszkańca... Turyści ne mają i parkują za darmoszkę bez limitu czasu. Niby za komunikację miejską powinni płacić ale jak mają darmowe parkingi to wolą swoje samochody. Proszę by urząd miasta przedstawił koszty uruchomienia i utrzymania systemu. 2024-05-01 22:11 5. A kiedy otworzą sroce doruli? 2024-05-01 21:53 6. Pani Kasia nie pracuje w CKiP. 2024-05-01 21:43 7. DZIKI burok wies co ka w świecie dzieje?https://www.pap.pl/aktualnosci/dzik-zaatakowal-kobiete-poszkodowana-jest-w-ciezkim-stanie 2024-05-01 21:39 8. fanatyczny megakutafon dalej swoje. Wybiórczo tylko o prądzie. A coś o drogim od lipca gazie i jeszcze coraz droższym, choć miało być PO 5,19, paliwie? Ciekawe, co morawiecki... czekam 2024-05-01 21:28 9. Polska to piękny kraj, ale ludzie to sk****. No, właśnie jeden z nich dokonał comming outu 2024-05-01 21:12 10. @skrzypek kapela romska to się nawet nie umywa. Zawsze miło jest posłuchać muzyki na żywo. Nawet nie ma co porównywać do wycia jakichś krzykaczy.
2024-04-22 15:13 1. Tutaj można się wiele dowiedzieć o naszym świecie i przyszłości. Super! 2024-04-21 22:36 2. Dlaczego nie piszecie o hejcie jaki sąsiedzi wyrzygują na organizatorów tej inwestycji? Grupa sąsiadów brnie w zaparte, skargi, blokady, pisma, w żaden sposób nieuzasadnione. Może nagłośnienie ich zachowania przywróci im poczucie przyzwoitości i serdeczności wobec osób którym los nie oszczedził kalectwa? 2024-04-05 23:21 3. O myszka znowu się lansuje, a miała zawiesić kampanię wyborczą. Najlepsze są jej plakaty wyborcze - poza z założonymi rękami obrazuje jej ostanie dwie kadencje na stanowisku zastępcy burmistrza: "siedziałam dwie kadencje z założonymi rękami i nic nie robiłam i staram się teraz o wasz głos drodzy mieszkańcy aby sobie dalej tak posiedzieć tylko za lepszą kasę" 2024-04-05 23:11 4. O myszka znowu się lansuje, a miała zawiesić kampanię wyborczą. Najlepsze są jej plakaty wyborcze - poza z założonymi rękami obrazuje jej ostanie dwie kadencje na stanowisku zastępcy burmistrza: "siedziałam dwie kadencje z założonymi rękami i nic nie robiłam i staram się teraz o wasz głos drodzy mieszkańcy aby sobie dalej tak posiedzieć tylko za lepszą kasę" 2024-04-05 07:05 5. BRAWO WY !!! 2024-03-29 17:19 6. Ja się pytam jaką partię ten pan reprezentuje?Nazwa komitetu nic nie mówi. 2024-03-14 18:58 7. I to jest miś a nie jakosi cepersko podróba! 2024-03-09 17:01 8. Deportowac drugiego na anktartyde. 2024-02-23 16:54 9. patrząc na tą kobitkę z kieleckiego to cuć ze wiosna idzie ... cuć to nawet niedźwiedzie z gawry wychodzą a niedzwiedzice śpią ... po co wszytko im wiedzieć ... po co ... 2024-02-22 20:48 10. Pnioki, sroki w krzoki takie potoki.
WARUNKI W GÓRACH
POGODA W WYBRANYCH MIASTACH REGIONU
Reklama
Polecamy


REKLAMA


Pożegnania

FILMY TP