Rabka-Zdrój

Zagórzanie - trochę inni górale

Mieszkali u podnóża Gorców i Beskidu Wyspowego, nosili białe serdaki i Hazuki - Zagórzanie.

Przy zabytkowym kościele pw. Marii Magdaleny gdzie mieści się ekspozycja Muzeum im. Władysława Orkana w Rabce-Zdroju odbyła się impreza plenerowa promująca kulturę Zagórzan – niewielkiej grupy etnograficznej zamieszkującej podnóża Gorców i częściowo Beskidu Wyspowego.

Spotkania z kulturą Górali Zagórzańskich zrealizowane zostały dzięki dofinansowaniu przez Narodowe Centrum Kultury w ramach priorytetu EtnoPolska 2019.

Wydarzenie rozpoczęły warsztaty plastyczne dla najmłodszych prowadzone przez wykwalifikowane edukatorki muzealne. W zabytkowym otoczeniu świątyni uczestnicy warsztatów mieli możliwość poznać dawne techniki malarstwa na szkle oraz spróbować swoich sił w malowaniu drewnianych ptaszków.

Równolegle odbywały się pokazy rzemieślnicze. Tajniki swego fachu zaprezentowali: Rafał Nowak – najsłynniejszy krawiec ludowy z Kasiny Wielkiej prowadzący pracownię krawiecką „Góralski Szyk”. Od lat z powodzeniem rekonstruuje elementy tradycyjnego strój Zagórzan, m.in. hazukę, portki góralskie, serdak itp. Pokaz zdobienia serdaka poprowadził Józef Napora kuśnierz z Poręby Wielkiej który w przeszłości zajmował się także rekonstrukcją białych zagórzańskich serdaków dla zespołów folklorystycznych, wypartych na tym terenie przez brązowe serdaki podhalańskie. Pokaz techniki zdobniczych zagórzańskich gorsetów przeprowadziła Maria Łabuz znana z misternie wyszywanych gorsetów. Od lat ubiera członkinie zespołów i kół gospodyń. Ostatni z pokazów przeprowadził Stanisław Kościelniak z Olszówki – znany twórca ludowy i muzykant. Przybliżył tajniki wyrobu gwiazdy kolędniczej według wzoru stosowanego w Olszówce.

Goście I Spotkań z kulturą Górali Zagórzańskich mieli możliwość obejrzenia filmu dokumentalnego zrealizowanego w ramach projektu Tradycyjne rzemiosło i przemysł wiejski Karpat Polskich. pt. „Czego woda nie weźmie i ogień nie spali – rzecz o dawnych rzemieślnikach”. Film powstał na kanwie badań terenowych przeprowadzonych przez pracowników Muzeum i prezentuje sylwetki rzemieślników działających jeszcze obecnie na terenie statutowej działalności placówki. Podczas projekcji obecni byli dwaj spośród rzemieślników uwiecznionych na filmie: Rafał Nowak i Józef Napora. Po emisji publiczność nagrodziła ich gromkimi brawami.

Następnie zgromadzeni widzowie zostali oprowadzeni po ekspozycji muzealnej mieszczącej się w przyziemiu wieży kościoła, na której zaprezentowane zostały eksponaty z terenu Zagórzańskiego oraz najbliższych okolic Rabki. W czterech salach obejrzeć można wystawy tematyczne: garncarstwo ośrodka rabczańskiego, rzemiosło i pasterstwo gorczańskie, sztuka ludowa, sala wystaw czasowych mieszcząca wystawę rzeźbi Kazimierza Kwatyry.

Kolejnym punktem programu były wykłady. Pierwszy z nich wygłosiła dr Dorota Majerczyk etnomuzykolog, etnolog, badacz kultury Zagórzan. W bogato ilustrowanej prezentacji przybliżyła widzom zagadnienie tradycyjnego zagórzańskiego stroju kobiet i mężczyzn, a także dziecięce codzienne odzienia. Drugi z wykładów wygłosił Wojciech Śliwiński emerytowany pracownik Muzeum Sądeckiego Parku Etnograficznego w Nowym Sączu, który zaprezentował wyniki wieloletnich inwentaryzacji budownictwa pasterskiego w Gorcach. Rezultaty jego pracy zostały wydane przez Sądecką Oficynę Wydawniczą w publikacji: „Szałasy w Gorcach – czyli krajobrazy utracone”.

Na zakończenie dnia odbyły się koncerty zespołów folklorystycznych, na scenie Związku Podhalan na targowicy, zagrali Młodzieżowy Gminny Zespół Regionalny z Niedźwiedzia, Dolina Mszanki z Mszany Górnej oraz Kasinianie-Zagórzanie. Zespoły te dotąd nie miały możliwości występowania w Rabce, stało się to możliwe dzięki realizacji tego projektu. W wydarzeniu uczestniczyli byli m. in. burmistrz Rabki-Zdroju Leszek Świder, przewodniczący Rady Miasta Rabki Zdroju Michał Skowron, zastępca wójta Gminy Mszana Dolna Katarzyna Szybiak, sołtys Kasiny Wielkiej Adam Wrzecionek oraz Prezes Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego oddział Mszana Dolna Teofila Latoś.

Przez cały dzień o gości dbały członkinie Koła Gospodyń Wiejskich „Zagórzanki” z Kasiny Wielkiej, które przygotowały całodniową degustację. Na stole królowały wędzone serki, ogórki małosolne, swojski chleb ze smalcem, kulinarne dziedzictwo regionu reprezentowała tradycyjna sapka – jest rodzaj kluski prażonej z mąki razowej okraszonej skwarkami, oraz swojskiego bigos oraz wypieki.

Równolegle wokół starego kościółka odbywał się kiermasz ok. 25 twórców ludowych i rękodzielników. Region zagórzański reprezentowali twórcy zrzeszeni w stowarzyszeniu „Zagórzańscy Pasjonaci”.

Planuje się że impreza będzie miała charakter cykliczny.

Reklama

Komentarze Facebook

Powyższe komentarze są prywatnymi opiniami użytkowników portalu społecznościowego Facebook.
Redakcja 24tp.pl nie wpływa na treść oraz nie odpowiada za wpisy dokonane przez użytkowników portalu Facebook.

Rabka-Zdrój

Zagórzanie - trochę inni górale

Mieszkali u podnóża Gorców i Beskidu Wyspowego, nosili białe serdaki i Hazuki - Zagórzanie.

Ostry zakręt w Hyrnym

Wieczór autorski Angeliki Chrapkiewicz-Gądek

Dyplomowa wystawę w Szkole Kenara

Szkoła Kenara po wielkim remoncie

Tatromaniacy pod Giewontem

Jubileuszowa Gala Szpitala na Ciągłówce

Na Kamieńcu w Zakopanem stanie dom wielofunkcyjny

Małopolska Wspiera Talenty

Zakopane, święconka w parafii Świętego Krzyża

Święcenie pokarmów z Majerankami przy rabczańskim, starym kościółku

Stanisław Kulon w Salonie Marcowym

Konwencja wyborcza Maciej Tokarz i Nowy Targ zasługuje na więcej

Marka Tatrzańska 2023 w Teatrze Witkacego

Jubileuszowa Wiosna Jazzowa Zakopane 2024

Świat, w którym nie widać nic czyli Barbara Sowińska w przedszkolu

Luna czyli spektakl bez słów dla najmłodszych widzów

Konwencja wyborcza Grzegorza Watychy i komitetu Nasze Miasto

Przyszłość Powiatu Nowotarskiego przedstawia

Biały Miś - jeden i tylko jeden, prawdziwy

Podhalańczycy pod Giewontem

Kto krzyż odgadnie, ten nie upadnie

Przedszkolaki na stoku

Karnawał na Śniegu czyli Mali Śwarni na natach

Ach co to był za bal

Grupa exMaanam w Nosalowym Dworze

Pnioki, Krzoki, Ptoki

Obrazy Natalii Kuropki w "Kmicicu"

Kolędowanie Martyny Kasprzyckiej i Macieja Czemplika

Hanna Zbyryt u Ojców Jezuitów na Górce

Mateusz Ziółko dla Centrum Pomocy Dzieciom

Zobacz pozostałe galerie